TÜRKİYE JEOTERMAL GELİŞTİRME PROJESİ ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM ÇERÇEVESİ

Yerli birincil enerji kaynaklarının kullanımının en üst düzeye çıkarılması ve büyüyen bir ekonomi için yeterli, güvenilir ve ucuz enerjinin çevresel açıdan sürdürülebilir bir şekilde arzının sağlanması Türkiye Hükümeti’nin enerjideki temel politika önceliklerinden birisi olmaya devam etmektedir. Bu bağlamda, Türkiye Hükümeti 2023 yılına kadar 1.000 MW’lık jeotermal elektrik üretim kapasitesi kurma hedefi belirlemiştir (Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı, 2023) ve jeotermal enerji kaynaklarının geliştirilmesini kolaylaştırmaya yönelik destekleyici bir yasal çerçeve oluşturmuştur.

Gelişmiş bir destekleyici düzenleyici çerçevenin yanında, Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen arama faaliyetleri ülkede jeotermal projelerdeki gelişmelerin ardında yatan kritik bir sürükleyici etken olmuştur. Sektörün gelişiminde MTA’nın oynadığı kritik role rağmen, kurum artık geniş çaplı jeotermal kaynak arama sondajı yapmak için gerekli kaynaklara ve yetkiye sahip değildir ve arama sondajı da dahil olmak üzere erken aşama jeotermal arama ile ilişkili önemli bir kaynak riski üstlenmemektedir. Bu durum, arama ruhsatı almış olan çoğu özel yatırımcının bu gibi riskleri üstlenmek, jeotermal enerji kaynağının mevcudiyetini ve ticariliğini (yani pozitif bir yatırım getirisi elde etmek için, kuyu başına üretilebilecek MW olarak ölçülen bir verimlilik düzeyi) teyit etmek için sınırlı teknik/jeolojik uzmanlık birikimine ve finansal kapasiteye sahip olmasından dolayı, yeni jeotermal arama faaliyetlerinde önemli bir yavaşlamaya yol açmıştır. Sadece arama için değil aynı zamanda kaynak geliştirme aşaması için de ticari borç ve sermaye finansmanının olmaması birçok ruhsat sahibinin jeotermal projelerini geliştirmelerine engel olmaktadır.

Bu bağlamda, Hükümet jeotermal enerji yatırımlarının daha da arttırılması amacıyla özel sektörü desteklemek için kararlılık sergilemekte ve bu hedefe yönelik olarak jeotermal kaynakların doğrulanması ile ilişkili kaynak riskinin paylaşılmasına ve jeotermal proje yatırımlarının kaynak geliştirme ve inşaat aşamaları için finansmana erişimin kolaylaştırılmasına ilişkin bir mekanizma oluşturmayı amaçlamaktadır. Jeotermal Geliştirme Projesi (JGP) Hükümet’in bu mekanizmaları oluşturmasına ve uygulamaya koymasına destek sağlamak amacıyla tasarlanmıştır.

Jeotermal Geliştirme Projesinin Amaçları ve Bileşenleri

Jeotermal Geliştirme Projesinin temel amacı, Türkiye’de jeotermal enerjinin geliştirilmesine yönelik özel sektör yatırımlarını arttırmaktır. Bu amaca, (i) arama aşamalarında özel sektörün üstlendiği risk azaltılarak, ve (ii) kaynak geliştirme aşamaları için uzun vadeli finansmana erişim sağlanarak ulaşılacaktır. Proje iki bileşenden oluşmaktadır:

Birinci bileşen olan Kaynak Doğrulama için Risk Paylaşım Mekanizması (RPM) (40 milyon ABD$, Temiz Teknoloji Fonu’ndan finanse edilecektir) jeotermal kaynağın doğrulanamaması riskinin sermayesi Temiz Teknoloji Fonu (CTF) hibesi ile sağlanan Risk Paylaşım 4 Mekanizmasının (RPM) yöneticisi ve jeotermal proje yatırımcısı (yani Faydalanıcı) arasında paylaşılması yoluyla, özel sektör jeotermal enerji yatırımlarının arama ve doğrulama sondajı gibi erken aşamalarda teşvik edilmesini amaçlamaktadır: Bir kuyunun RPM ile Faydalanıcı arasında önceden kararlaştırılan bir düzeyde çıktı vermemesi halinde RPM ruhsat sahibi tarafından yapılan sondaj maliyetlerinin önceden belirlenen bir yüzdesini karşılayacaktır. RPM’nin uygulayıcı kuruluşu Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) olacaktır. Bu bileşen aynı zamanda ilgili kapasite geliştirme ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için teknik yardım faaliyetlerini de finanse edecektir.

İkinci bileşen olan Kaynak Geliştirme için Kredi (toplam 316 milyon ABD$; 250 milyon ABD$ IBRD kredisi, 66 milyon ABD$ TSKB/TKB eş finansmanı), (i) kapasite/üretim sondajı aşamasına ve (ii) buhar toplama ve elektrik santrali yapım aşamasına yatırım yapan hem lisans sahiplerini hem de finansörleri teşvik etmek ve desteklemek için borç finansmanı sağlayarak, lisans sahiplerinin jeotermal proje yatırımlarının kaynak geliştirme aşamalarında karşılaştıkları finansman açığını kapatmayı amaçlamaktadır. Bu bileşen Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’na (TSKB) / Türkiye Kalkınma Bankası’na (TKB) bir kredi hattı sağlayacak, bu iki banka da kredi kaynaklarını kapasite sondajı aşamasında ve ikincil olarak da inşaat aşamasında bulunan jeotermal proje yatırımcılarına piyasa faiz oranlarında ancak daha uzun vade ile kullandıracaktır.

Kapasite sondajı aşaması tamamlandığında, proje sponsorunun finansman fırsatlarının genişletilmesi ve bilgiye erişim kısıtlamaları sebebiyle gerçekleşebilecek piyasa aksaklıklarının engellenmesi amacıyla, TSKB/TKB potansiyel proje ile projenin sponsoru, yeri, beklenen kapasitesi ve temel yatırım yapısı gibi ilgili temel bilgileri kamuoyuna açıklayacaktır.

Kredi birinci bileşen kapsamında Risk Paylaşım Mekanizmasından yararlanıp yararlanmadığına bakılmaksızın kapasite sondajı aşamasına ulaşan tüm jeotermal projeler, için açık olacaktır.

TÜRKİYE JEOTERMAL GELİŞTİRME PROJESİ için tıklayınız....

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın